Οι πέντε συστάσεις της ΑSCO-ASCO «top five list»
Η ASCO-Αmerican Society of Clinical Oncology, στο πλαίσιο του εθνικού προγράμματος «Choosing Wisely« του ιδρύματος ΑΒΙΜ Foundation για μείωση των μή αποτελεσματικών/μή χρήσιμων θεραπειών/διαγνωστικών εξετάσεων, προτείνει στους γιατρούς την κατάργηση πέντε εξετάσεων και θεραπειών για ογκολογικούς ασθενείς. Στο πρόγραμμα «Choosing Wisely» συμμετέχουν εννέα ειδικότητες που έκαναν 45 συστάσεις.
Οι συστάσεις της ΑSCO, που ανακοινώθηκαν σήμερα, (Oncology “Top Five” List Identifies Opportunities to Improve Quality and Value in Cancer Care) είναι το αποτελέσμα μιας διετούς προσπάθειας ανάδειξης συχνών ιατρικών πράξεων, που δεν επιμηκύνουν την επιβίωση των ασθενών, δε βελτιώνουν την ποιότητα ζωής τους ή δυνατόν να είναι επιβλαβείς για την υγεία τους. Αν και η αρμόδια Επιτροπή της ΑSCO τόνισε ότι οι συστάσεις της, που προήλθαν από 10 προτάσεις των ογκολόγων, βασίζονται σε ιατρικά δεδομένα, η έκθεση αναφέρει σαφώς ότι το υψηλό κόστος των πέντε αυτών πράξεων ήταν σημαντικός παράγοντας για τη σύσταση περιορισμού τους.
Oι πέντε συστάσεις της ASCO, που όλες αρχίζουν με «ΜΗ», τρείς από τις οποίες ενδιαφέρουν ασθενείς με καρκίνο μαστού, είναι οι εξής:
- Για ασθενείς με προχωρημένο καρκίνο (στερεοί όγκοι) που είναι μάλλον απίθανο να ωφεληθούν, μη παρέχετε άχρηστη αντινεοπλασματική θεραπεία, όπως η χημειοθεραπεία, αλλά εστιαστείτε στην ανακούφιση των συμπτωμάτων και την παρηγορητική αγωγή.
- Μη χρησιμοποιείτε PET, CT (αξονική) και radionuclide bone scans (σκάν οστών) για την διάγνωση αρχικού σταδίου καρκίνου του προστάτη με μικρό κίνδυνο μετάστασης.
- Για άτομα που έχουν συμπληρώσει τη θεραπεία για τον καρκίνο του προστάτη και δεν παρουσιάζουν συμπτώματα επανεμφάνισης της νόσου, δεν θα πρέπει να χρησιμοποιούνται αιματολογικές εξετάσεις καρκινικών δεικτών και προηγμένες απεικονιστικές εξετάσεις προκειμένου να διαγνωσθεί επανεμφάνιση του καρκίνου.
- Για άτομα που έχουν συμπληρώσει τη θεραπεία για τον καρκίνο του μαστού και δεν παρουσιάζουν συμπτώματα επανεμφάνισης της νόσου, δεν θα πρέπει να χρησιμοποιούνται αιματολογικές εξετάσεις καρκινικών δεικτών και προηγμένες απεικονιστικές εξετάσεις προκειμένου να διαγνωσθεί επανεμφάνιση του καρκίνου.
- Αποφύγετε τη χορήγηση colony stimulating factors-CSFs (φάρμακα που υποστηρίζουν την παραγωγή λευκών αιμοσφαιρίων) σε ασθενείς που λαμβάνουν χημειο-θεραπεία και έχουν λιγότερο από 20% πιθανότητα να αναπτύξουν εμπύρετη ουδετεροπενία.
Επειδή οι αποφάσεις και οι οδηγίες της ASCO επηρεάζουν σε μεγάλο βαθμό τον τρόπο που ασκείται η ογκολογία παντού, ή άποψη των Ευρωπαϊκών οργανώσεων ογκολογίας, δηλ. της ΕSMO-European Society of Medical Oncology και της ΕCCO-European Cancer Organization . σχετικά με το αν προτίθενται να υιοθετήσουν τις συστάσεις της ΑSCO, αναμένεται με μεγάλο ενδιαφέρον, διότι θα επηρεάσει και τον τρόπο άσκησης της ογκολογίας στην Ευρώπη, ιδιαίτερα τώρα που τα Ευρωπαϊκά συστήματα υγείας υφίστανται τη πίεση της οικονομικής κρίσης. Η ΕΟΠΕ-Εταιρεία Ογκολόγων Παθολόγων Ελλάδος θα έχει το ετήσιο συνέδριο της στις 26-28 Απριλίου και ίσως κάνει σχετική ανακοίνωση…Πέρυσι στο συνέδριο της ΕΟΠΕ, ο ογκολογος κος Αλέξανδρος Αρδαβάνης ,(.. και συγγραφέας!), είχε κάνει μια εξαιρετική παρουσίαση, που συζητήθηκε πολύ, για το κόστος της ογκολογικής περίθαλψης και τα διλήμματα που αντιμετωπίζει καθημερινά στη κλινική πράξη ο ογκολόγος…
Βέβαια ήδη το ΙΚΑ (6ο Νοσοκομείο ΙΚΑ που τώρα είναι παράρτημα του Αγ. Σάββα) από το 2009, δεν παρέχει στις ασθενείς με καρκίνο μαστού, που έχουν τελειώσει τη θεραπεία τους και δεν έχουν συμπτώματα, αιματολογικές εξετάσεις για καρκινικούς δείκτες και σκαν οστών, αλλά μόνον μαστογραφία και γενική αίματος/βιοχημικές εξετάσεις. Ηδη έχουν περικοπεί πολλά από την ιατρική περίθαλψη, αλλά θέλω να πιστεύω ότι οι γιατροί θα κρίνουν με βάση τον ασθενή που έχουν μπροστά τους και τα συγκεκριμένα προβλήματα υγείας που έχει και θα πράττουν ανάλογα… και όχι βασιζόμενοι μόνον σε οδηγίες περικοπής του κόστους… Η αλήθεια είναι ότι και στην Ελλάδα κάνουμε κατάχρηση αξονικών και μαγνητικών και αμφιβάλλω άν οι γιατροί εξηγούν στους ασθενείς τη ποσότητα ακτινοβολίας που παίρνουν με κάθε αξονική, πολλές φορές χωρίς σοβαρό λόγο, και τις επιπτώσεις που αυτή έχει στον οργανισμό… Είμαι σίγουρη άν τους εξηγούσαν, οι ασθενείς θα σκεφτόντουσαν δύο φορές πριν αποφασίσουν άν επιθυμούν να υποβληθούν σ’αυτή την εξέταση..
Αν και το μέτρο χαιρετίσθηκε ως λύση για το υψηλότατο κόστος υπηρεσιών υγείας στην Αμερική, εν τούτοις υπάρχει σκεπτικισμός ότι θα δυσχεράνει την παροχή εξατομικευμένης ιατρικής περίθαλψης σε ασθενείς, διότι όπως παρατήρησε ο Dr. Eric Topol, chief academic officer of Scripps Health «Ολα αυτά ακούγονται λογικά, αλλά άς μη ξεχνάμε ότι κάθε ασθενής είναι μοναδικός, Η εφαρμογή της ίδιας αγωγής σε όλους ασθενείς θα είναι εις βάρος της καλής ιατρικής περίθαλψης» .Ασθενείς με καρκίνο εξέφρασαν ανησυχία ότι δυσχεραίνοντας τη χρήση πειραματικών θεραπειών μπορούν να μειωθούν οι πιθανότητες εύρεσης του κατάλληλου γι αυτούς φαρμάκου.
Πάντως οι εκπρόσωποι δύο μεγάλων Αμερικανικών οργανώσεων ασθενών με καρκίνο μαστού κρίνουν θετικά τις συστάσεις. Η Fran Visco, Πρόεδρος της NBCC-National Breast Cancer Coalition και με εμπειρία καρκίνου του μαστού η ίδια, δήλωσε ότι είναι «σοκαρισμένη, έκπληκτη, και ευχαριστημένη: σοκαρισμένη γιατί η ASCO για καιρό απέφευγε να πεί «κάντε λιγότερες εξετάσεις», ευχαριστημένη γιατί φαίνεται όιι προσπαθούν να εφαρμόσουν επιστημονικά δεδομένα και αυτό είναι καλό». Αλλά και από την Καλιφόρνια, η ΒCA-Breast Cancer Action δήλωσε στο twitter ότι συμμφωνεί με την #ASCO : «πρέπει να ακολουθούμε την επιστήμη και να παρέχουμε ιατρική περίθαλψη που ωφελεί τους ασθενείς. Το περισσότερο δεν είναι πάντα καλίτερο». Οτι θα υπάρξουν αντιδράσεις είναι αναμενόμενο όπως είχε γίνει και το 2009 με την σύσταση για την έναρξη της μαστογραφίας μετά τα 40…
Σχετικά:
Doctors seek end to 5 cancer tests, treatments
Five ways to improve quality and value in cancer care
U.S. Physician Groups Identify Commonly Used Tests or Procedures They Say Are Often Not Necesscary
Doctor Panels Recommend Fewer Tests for Patients
EpatientGR's Blog 