Αμφισβήτηση δικαιώματος ασθενούς για πρόσβαση στον ιατρικό του φάκελλο


Περίεlead_largeργη υπόθεση όπου Νοσοκομείο για λόγους, που όπως ισχυρίζεται θα βλάψουν τον ασθενή, άν γνωρίσει το περιεχόμενο του ιατρικού του φακέλλου, αποφασίζει βάσει της παρα. 6 άρθρου 12 του Ν. 2472/1997
«Δεδομένα που αφορούν την υγεία γνωστοποιούνται στο υποκείμενο μέσω ιατρού»
να μη του δώσει πλήρες αντίγραφο του ιατρικού του φακέλλου, όπως  έχει υποχρέωση, αλλά μια γνωμάτευση και του ζητά να ορίσει ένα γιατρό που θα παραλάβει τον φάκελλο του και θα του τον εξηγήσει (χωρίς να του επιτρέψει να μελετήσει το περιεχόμενο).
Ομως η παρα. 2 του ίδιου άρθρου 12 αναφέρει ότι ο ασθενής έχει το δικαίωμα να λάβει άμεσα όλες τις πληροφορίες που τον αφορούν:
Το υποκείμενο των δεδομένων έχει δικαίωμα να ζητεί και να λαμβάνει από τον υπεύθυνο επεξεργασίας, χωρίς καθυστέρηση και κατά τρόπο εύληπτο και σαφή, τις ακόλουθες πληροφορίες:
α) Όλα τα δεδομένα προσωπικού χαρακτήρα που το αφορούν, καθώς και την προέλευσή τους.
β) Τους σκοπούς της επεξεργασίας, τους αποδέκτες ή τις κατηγορίες αποδεκτών.
γ) Την εξέλιξη της επεξεργασίας για το χρονικό διάστημα από την προηγούμενη ενημέρωση ή πληροφόρησή του.
δ) Τη λογική της αυτοματοποιημένης επεξεργασίας. Το δικαίωμα πρόσβασης μπορεί να ασκείται από το υποκείμενο των δεδομένων και με τη συνδρομή ειδικού.
ε) κατά περίπτωση, τη διόρθωση, τη διαγραφή ή τη δέσμευση (κλείδωμα) των δεδομένων των οποίων η επεξεργασία δεν είναι σύμφωνη προς τις διατάξεις του παρόντος νόμου, ιδιώς λόγω του ελλιπούς ή ανακριβούς χαρακτήρα των δεδομένων, και
στ) την κοινοποίηση σε τρίτους, στους οποίους έχουν ανακοινωθεί τα δεδομένα, κάθε διόρθωσης, διαγραφής ή δέσμευσης (κλειδώματος) που διενεργείται σύμφωνα με την περίπτωση εφόσον τούτο δεν είναι αδύνατον ή δεν προυποθέτει δυσανάλογες προσπάθειες”.
Επίσης η παρα. 4 του άρθρου 47 Ν. 2071/1992 ορίζει:
“Ο ασθενής δικαιούται να ζητήσει να πληροφορηθεί ό,τι αφορά τη κατάστασή του”
και η παρα. 5 του ίδιου άρθρου
“Το συμφέρον του ασθενούς είναι καθοριστικό και εξαρτάται από την πληρότητα και την ακρίβεια των πληροφοριών που του δίνονται
Επειδή δεν είναι δυνατόν να πιστέψει κανείς ότι ο Νομικός Σύμβουλος του Αιγινήτειου Νοσοκομείου δεν γνωρίζει τη νομοθεσία για τη προστασία των δικαιωμάτων των ασθενών που δίνει άμεσα το δικαίωμα πρόσβασης, μπορεί κάποιος να οδηγηθεί στη σκέψη ότι κάτι άλλο κρύβεται πίσω από την υπόθεση αυτή. Ως πολίτης που έχει ασχοληθεί με την προστασία των δικαιωμάτων των ασθενών, η απόφαση αυτή με οδήγησε μεταξύ άλλων στις εξής ερωτήσεις:
  • Αν ο ασθενής δεν έπασχε από ψυχική ασθένεια αλλά από μια απειλητική για τη ζωή του ασθένεια, θα ήταν διαφορετική η αντιμετώπιση του νοσοκομείου;
  • Γιατί οι ψυχικά ασθενείς υφίστανται διακρίσεις έναντι άλλων ασθενών;
  • Γιατί το Νοσοκομείο θεωρείται και με την απόφαση της ΑΠΔΠΧ νομιμοποιείται ότι ενδιαφέρεται περισσότερο για την υγεία του ασθενούς απ’ ότι ο ίδιος;
  • Αν και ψυχικά ασθενής, ο ενδιαφερόμενος φαίνεται να είναι ενήμερος για τα δικαιώματα του και να τα διεκδικεί. Το Νοσοκομείο και ο θεράπων ιατρός του πώς το εξηγεί;
  • Αν ο ισχυρισμός ότι ο επιβαλλόμενος περιορισµός στο δικαίωµα ελεύθερης και άµεσης προσβάσης του ασθενούς στον ιατρικό του φάκελο υπαγορεύεται από λόγους προστασίας της υγείας του, δεν είναι καθαρός πατερναλισμός, τότε τί είναι;
  • Αν, άς πούμε άν, το Νοσοκομείο είχε και άλλους πλην των αναφερομένων λόγων να μην επιτρέψει στον ασθενή τη πρόσβαση στον ιατρικό του φάκελλο, η Αρχή Προστασίας Δεδομένων Προσωπικού Χαρακτήρα διερεύνησε αυτή τη πιθανότητα;
  • Γιατί  η Αρχή Προστασίας Δεδομένων Προσωπικού Χαρακτήρα δεν κάνει αναφορά στη νομοθεσία που προστατεύει το δικαίωμα ενημέρωσης του ασθενούς για την κατάσταση της υγείας του και περιορίζεται μόνον στο συγκεκριμένο άρθρου του συγκεκριμένου νόμου;
  • Ποιά είναι η γνώμη των νομικών που ασχολούνται με ιατρικό δίκαιο;
 Εν συντομία η υπόθεση έχει ως εξής όπως δημοσιεύθηκε στο διαδίκτυο, ενώ η απόφαση βρίσκεται εδώ.

Με προσφυγή του ιδιώτης κατήγγειλε στην Αρχή Προστασίας Δεδομένων Προσωπικού Χαρακτήρα (ΑΠΔΠΧ) ότι το Νοσοκοµείο Αιγινήτειο δεν ικανοποιήσε το δικαίωµα πρόσβασης του ιδίου στον ιατρικό του φάκελο, αλλά περιορίστηκε στη χορήγηση ιατρικού πιστοποιητικού επισηµαίνοντας ότι θα χορηγήσει τον ιατρικό του φάκελο σε ψυχίατρο-τεχνικό σύµβουλο που θα ορίσει ο ίδιος προσωπικά.

Όπως αναφέρεται στην υπ αρ. 7/2016 απόφαση της Αρχής, σύµφωνα µε τη γνώµη του Νοσοκοµείου, η χορήγηση του ιατρικού του φακέλου χωρίς διαµεσολάβηση ιατρού ενδέχεται να δυσχεράνει τη θεραπεία του ασθενούς. Ως εκ τούτου, ο συγκεκριµένος περιορισµός στο δικαίωµα ελεύθερης και άµεσης προσβάσεως του ασθενούς στον ιατρικό του φάκελο δικαιολογείται από τη φύση της παθήσεώς του και δεν είναι υπέρµετρος, καθώς υπαγορεύεται από λόγους προστασίας της υγείας του. Για τον λόγο αυτόν, το Νοσοκοµείο έκρινε ότι είναι κλινικά ωφέλιµο ο ασθενής να συµβουλευθεί ψυχίατρο της εµπιστοσύνης του, ο οποίος θα τον ενηµερώσει κατά την κρίση του για το περιεχόµενο του ιατρικού του φακέλου µε γνώµονα το συµφέρον του ιδίου του.
Η Αρχή αποφάνθηκε ότι στη συγκεκριµένη περίπτωση του ασθενούς η πρόσβασή του στον ιατρικό του φάκελο, µέσω ιατρού της επιλογής του ιδίου είναι σύµφωνη µε τη διάταξη του άρθρου 12 παρ. 6 του ν. 2472/1997 και ότι το Αιγινήτειο Νοσοκοµείο οφείλει να παραδώσει σε ιατρό της επιλογής του ασθενούς τον ιατρικό του φάκελο και στη συνέχεια ο ιατρός –κατά την κρίση του- θα ενηµερώσει για το περιεχόµενο του και τα εξ αυτού προκύπτοντα, για την κατάσταση της υγείας του, τον ασθενή προσφεύγοντα.

Σχετικά

7η Ευρωπαϊκή Ημέρα Δικαιωμάτων των Ασθενών – 7th European Patients Rights Day

6η Ευρωπαϊκή Ημέρα Δικαιωμάτων των Ασθενών-6th European Patient Rights Day
Σχέση γιατρού-ασθενούς & δικαιώματα των ασθενών-Patient-doctor relationship & patient rights

One Health of a Life

Bringing patient realities to medical & health research

Conference Blog

44th Annual Conference of the Society for Academic Primary Care • July 2015 • University of Oxford

EAPC Blog

The blog of the European Association for Palliative Care

Minimally Disruptive Medicine

Effective care that fits!

Gray Connections

Perspectives on Lung Cancer, Research Advocacy, and Other Stuff

Π.Ε.Φ.Ν.Ι.

ΠΑΝΕΛΛΗΝΙΑ ΕΝΩΣΗ ΦΑΡΜΑΚΟΠΟΙΩΝ ΝΟΣΗΛΕΥΤΙΚΩΝ ΙΔΡΥΜΑΤΩΝ

Health Care Social Media

Monitoring The Pulse Of Health Care Social Media

CancerGeek

Challenging the Status Quo in Healthcare and Industry

hcldr

Healthcare Leadership Blog #hcldr

@ZGJR Blog

My views and finds on Innovation & Futurism in Healthcare and Exponential Medicine

joe rojas-burke

science writer

Little Devices @ MIT

Affordable Health | Medical Technology | DIY Innovation